Πρακτικός οδηγός για νέους επιχειρηματίες

Χρηστικό Οδηγό για φορολογούμενους που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.

Στην υπηρεσία της εξυπηρέτησης του φορολογούμενου πολίτη και με κύριο γνώμονα την έγκυρη και άμεση ενημέρωσή του, η ΑΑΔΕ προχώρησε στη δημιουργία ενός χρήσιμου οδηγού για τους φορολογούμενους που προτίθενται να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά για πρώτη φορά.

Ο συγκεκριμένος χρηστικός οδηγός περιγράφει βήμα-βήμα την διαδικασία έναρξης εργασιών φυσικού προσώπου και ατομικής επιχείρησης καθώς και τις βασικές φορολογικές υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητα του νέου επιτηδευματία και τη λειτουργία μιας ατομικής επιχείρησης. Αποτελεί μια πρώτη γνωριμία με τον χώρο των επιχειρήσεων και φιλοδοξεί να διευκολύνει, από φορολογική σκοπιά, τον νέο επιχειρηματία στα πρώτα του βήματα.

Πριν την επίσκεψη στη Δ.Ο.Υ.

Είναι χρήσιμο να γνωρίζετε, πριν την επίσκεψή σας στη Δ.Ο.Υ., τα έντυπα που θα συμπληρώσετε και τα απαραίτητα δικαιολογητικά που πρέπει να συγκεντρώσετε προκειμένου να υποβάλετε δήλωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας φυσικού προσώπου.

• Τα έντυπα μητρώου (το έντυπο Μ2 «Δήλωση Έναρξης/Μεταβολής Εργασιών Φυσικού Προσώπου» και κατά περίπτωση και όπου απαιτείται τα έντυπα Μ1, Μ6, Μ7, Μ10, Μ11 & Μ12), μπορείτε να τα εκτυπώσετε από την ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ και να τα συμπληρώσετε πριν την επίσκεψη σας στη Δ.Ο.Υ. ή να τα προμηθευτείτε απευθείας από τη Δ.Ο.Υ.
• Αφού αποφασίσετε τη δραστηριότητα που πρόκειται να ασκήσετε, θα πρέπει να εντοπίσετε τον σχετικό ΚΑΔ (Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας) που αντιστοιχεί σε αυτό, καθόσον θα σας χρειαστεί για τη διεκπεραίωση της όλης διαδικασίας.

Για την επιλογή του ΚΑΔ η Φορολογική Διοίκηση έχει θεσπίσει συγκεκριμένους κωδικούς αριθμούς (ΚΑΔ) για τις ποικίλες επιχειρηματικές δραστηριότητες, ομαδοποιημένους κατά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας και τους οποίους έχετε τη δυνατότητα να δείτε εδώ.

Σημειώνεται ότι έχετε τη δυνατότητα να ασχοληθείτε επιχειρηματικά με παραπάνω από μια δραστηριότητες ακόμα και αν μεταξύ τους είναι πολύ διαφορετικές. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να εντοπίσετε τον σχετικό ΚΑΔ για κάθε μια από αυτές.

Εάν για τη δραστηριότητα που έχετε επιλέξει να ασκήσετε δεν υπάρχει ΚΑΔ α (οκταψήφιος κωδικός δραστηριότητας) που να αντιστοιχεί σε αυτή, τότε επιλέγετε τον ΚΑΔ της ευρύτερης ομάδας όπου ανήκει (από επταψήφιο έως και τετραψήφιο κωδικό δραστηριότητας).

Αναφορικά με τον χώρο άσκησης δραστηριότητας στον οποίο θα δραστηριοποιηθείτε (έδρα της επιχείρησης), απαιτείται στοιχείο προσδιορισμού της έδρας και των λοιπών εγκαταστάσεων της επιχείρησης, (ενδεικτικά αναφέρονται: τίτλος ιδιοκτησίας, αποδεικτικό δικαιώματος χρήσης του χώρου ή αποδεικτικό υποβολής των πληροφοριακών στοιχείων της μίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης χώρου).

Βεβαίωση του Ε.Φ.Κ.Α. ότι ο δηλών υπέβαλε σε αυτόν απογραφική δήλωση, εφόσον υπάγεται στην ασφάλιση του πρώην Ο.Α.Ε.Ε..

Προέγκριση ίδρυσης για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 80 & 81 του ν. 3463/2006 (Α’114), όπως ισχύει.

Στην περίπτωση αλλοδαπών φυσικών προσώπων, υπηκόων τρίτων χωρών, που κατοικούν στο εσωτερικό της χώρας συνυποβάλλεται άδεια διαμονής ή το στοιχείο που αποδεικνύει ότι έχουν εισέλθει και διαμένουν νόμιμα στη χώρα, σύμφωνα με την ισχύουσα, κάθε φορά, νομοθεσία.

Έναρξη στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

Αφού ολοκληρώσετε την προεργασία, όπως περιγράφεται παραπάνω, υποχρεούστε να προσέλθετε στο Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης (Τμήμα Μητρώου) της Δ.Ο.Υ., στην χωρική αρμοδιότητα της οποίας ανήκει η έδρα της επιχειρηματικής δραστηριότητας, πριν την πραγματοποίηση οποιασδήποτε συναλλαγής στο πλαίσιο της δραστηριότητάς σας. Στη Δ.Ο.Υ. υποβάλλετε :

Το έντυπο Μ2 «Δήλωση Έναρξης/Μεταβολής Εργασιών Φυσικού Προσώπου» (εις απλούν)

Όπου απαιτείται τα έντυπα Μ1, Μ6, Μ7, Μ10, Μ11 & Μ12

Τα προαναφερθέντα δικαιολογητικά, κατά περίπτωση.

Τα έντυπα Μητρώου υποβάλλονται από το φορολογούμενο ή το νόμιμο εκπρόσωπό του με την επίδειξη του στοιχείου ταυτότητας στον αρμόδιο υπάλληλο της Δ.Ο.Υ.. Στην περίπτωση που υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο, προσκομίζεται εξουσιοδότηση με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του δηλούντος από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή Κ.Ε.Π. και επιδεικνύεται το στοιχείο ταυτότητας του εξουσιοδοτημένου προσώπου.

Αν ασκείτε δραστηριότητα η οποία περιλαμβάνει και ενδοκοινοτικές συναλλαγές θα χρειαστεί να γίνει επιτόπιος έλεγχος (αυτοψία) του χώρου της επιχείρησης σας. Σε κάθε άλλη περίπτωση ενδέχεται να γίνει αυτοψία κατόπιν εντολής του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον επιτόπιο έλεγχο του χώρου σας δείτε εδώ.

Δείτε ποιες είναι οι βασικές σας Φορολογικές Υποχρεώσεις

1. Φορολογία Εισοδήματος
Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε.) είναι ο νόμος που ρυθμίζει τα θέματα σχετικά με τη φορολογία του εισοδήματος, όπως τις κατηγορίες των εισοδημάτων και τον τρόπο φορολόγησής τους, τον τρόπο απόδοσης των φόρων, την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κ.λπ. (Νόμος 4172/2013).

1.1 Υποβολή δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος

Για το εισόδημα που αποκτάτε από την επιχειρηματική σας δραστηριότητα οφείλετε να υποβάλλετε δήλωση φορολογίας εισοδήματος, μέχρι και την 30ή Ιουνίου του τρέχοντος έτους (έντυπα E1, Ε3) για το φορολογητέο εισόδημα που αποκτήσατε το αμέσως προηγούμενο φορολογικό έτος.

Φορολογητέο εισόδημα είναι το εισόδημα που απομένει μετά την αφαίρεση των δαπανών που εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Για τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, επιτρέπεται η έκπτωση όλων των δαπανών οι οποίες:

α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της,

β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση,

γ) εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.

Δαπάνες που δεν εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα είναι, ενδεικτικά, οι ακόλουθες:

α) κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας, όπως αυτή προβλέπεται από την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής,

β) οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές,

γ) πρόστιμα και ποινές, περιλαμβανομένων των προσαυξήσεων,

δ) προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες

(αναλυτικά οι μη εκπιπτόμενες δαπάνες αναφέρονται στο άρθρο 23 του Κ.Φ.Ε)

Το φορολογητέο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αφού προστεθούν σε αυτό τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις, υποβάλλεται σε φόρο, σύμφωνα με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος όπως αυτή προβλέπεται από την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία.

Τα φυσικά πρόσωπα δικαιούνται έκπτωση πενήντα τοις εκατό (50%) του φορολογικού συντελεστή από το πρώτο κλιμάκιο της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος για τα τρία (3) πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους, εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημά τους από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.

Πότε το εισόδημά σας από επιχειρηματική δραστηριότητα αντιμετωπίζεται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία

Σε ορισμένες περιπτώσεις, παρότι ασκείτε επιχειρηματική δραστηριότητα, το εισόδημα σας μπορεί να φορολογηθεί ως εισόδημα από μισθωτή εργασία. Αυτό σημαίνει ότι για εσάς θα ισχύουν οι μειώσεις του φόρου που ισχύουν για εισοδήματα από μισθωτή εργασία (αναλυτικά η μείωση φόρου εισοδήματος για εισοδήματα από μισθωτή εργασία αναφέρονται στο άρθρο 16 του Κ.Φ.Ε).

Το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα αντιμετωπίζεται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία:

• Όταν παρέχετε υπηρεσίες, βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου, με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτό, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες,
• εφόσον δεν έχετε την εμπορική ιδιότητα,
• εφόσον δεν διατηρείτε επαγγελματική εγκατάσταση που είναι διαφορετική από την κατοικία σας &
• εφόσον δεν αποκτάτε εισόδημα από μισθωτή εργασία.

Υπολογισμός και καταβολή του φόρου

Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων υπολογίζεται με βάση τα εισοδήματα που έχουν συμπεριληφθεί στην ετήσια φορολογική δήλωση που υποβάλλετε και το ποσό της φορολογικής σας οφειλής καθορίζεται αφού αφαιρεθούν:

α) ο φόρος που παρακρατήθηκε,

β) ο φόρος που προκαταβλήθηκε,

γ) ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή

Σε περίπτωση που το ποσό του φόρου που έχετε προκαταβάλει ή σας έχει παρακρατηθεί είναι μεγαλύτερο από τον οφειλόμενο φόρο που προκύπτει, η επιπλέον διαφορά επιστρέφεται.

Ο φόρος που προκύπτει από τη δήλωση εισοδήματος βεβαιώνεται σε τρεις (3) ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου και η καθεμία από τις επόμενες δόσεις μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου.

Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης

Στο σύνολο των εισοδημάτων που αποκτάται ως φυσικό πρόσωπο, όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις, από επιχειρηματική δραστηριότητα, από κεφάλαιο, από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, είτε αυτό είναι φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό και εφόσον αυτό υπερβαίνει τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης και υπολογίζεται βάσει κλίμακας, όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία.

Από την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης εξαιρούνται, για όλα τους τα εισοδήματα, οι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω καθώς οι ολικώς τυφλοί (αναλυτικά οι εξαιρέσεις αναφέρονται στο άρθρο 43α παρ.2 του Κ.Φ.Ε).

Προκαταβολή Φόρου Εισοδήματος από Επιχειρηματική Δραστηριότητα που αποκτούν τα Φυσικά Πρόσωπα

Με βάση τη δήλωση φορολογίας που υποβάλλετε βεβαιώνεται προκαταβολή, ως ποσοστό του φόρου που προκύπτει από επιχειρηματική δραστηριότητα, κατά το διανυόμενο φορολογικό έτος.

Αν στη δήλωση περιλαμβάνονται και εισοδήματα για τα οποία ο φόρος παρακρατείται ή καταβάλλεται, ο φόρος που παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε για τα εισοδήματα αυτά, εκπίπτει από την προκαταβολή φόρου που πρέπει να βεβαιωθεί. Αν το εισόδημα με βάση το οποίο ενεργείται η βεβαίωση του φόρου προσδιορίζεται κατά τρόπο τεκμαρτό, ο φόρος που αναλογεί στο τεκμαρτό αυτό εισόδημα λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ποσού της προκαταβολής φόρου που πρέπει να βεβαιωθεί.

Όταν αποκτάτε για πρώτη φορά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, το ποσό της προκαταβολής φόρου περιορίζεται στο μισό (50%).

Προκαταβολή φόρου δεν υπολογίζεται όταν το ποσό που πρέπει να βεβαιωθεί δεν υπερβαίνει τα τριάντα (30) ευρώ.

Σε περίπτωση που μειωθεί το εισόδημά σας άνω του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), μπορείτε να ζητήσετε με αίτησή σας τη μείωση της προκαταβολής φόρου, (λεπτομέρειες για τη μείωση του προκαταβλητέου φόρου αναφέρονται στο άρθρο 70 του Κ. Φ. Ε).

1.2 Πληρωμή ετήσιου Τέλους Επιτηδεύματος

Εφόσον ασκείτε επιχειρηματική δραστηριότητα είστε υπόχρεοι σε καταβολή ετήσιου τέλους επιτηδεύματος, το οποίο βεβαιώνεται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Το τέλος επιτηδεύματος ορίζεται σε εξακόσια πενήντα (650) ευρώ ετησίως.

Αν διατηρείτε υποκαταστήματα, ορίζεται σε εξακόσια (600) ευρώ ετησίως για κάθε υποκατάστημα.

Αν έχετε έγγραφη σύμβαση με μέχρι τρία (3) φυσικά ή/ και νομικά πρόσωπα ή το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) των ακαθάριστων εσόδων σας προέρχεται από ένα (1) φυσικό ή/και νομικό πρόσωπο, τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος διαμορφώνονται σε:

• τετρακόσια (400) ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα σας βρίσκεται σε τουριστικό τόπο ή σε πόλεις-χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους,
• πεντακόσια (500) ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα σας βρίσκεται σε πόλη με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους και
• τριακόσια (300) ευρώ ετησίως, για κάθε υποκατάστημα.

Εξαιρείστε από την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος εάν:

• δεν έχετε υπερβεί τα πρώτα πέντε έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών,
• έχετε αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του ογδόντα τοις εκατό (80%),
• ασκείτε τη δραστηριότητά σας σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, όπου δεν εφαρμόζεται η εν λόγω εξαίρεση (αναλυτικά οι εξαιρέσεις αναφέρονται στο άρθρο 31 του ν.3986/2011).

1.3 Υποβολή Δηλώσεων Παρακρατούμενων Φόρων

Εάν απασχολείτε προσωπικό ή προβαίνετε σε πληρωμές υπηρεσιών υποκείμενες σε παρακράτηση φόρου, οφείλετε να υποβάλετε δηλώσεις παρακρατούμενων φόρων το αργότερο μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από την ημερομηνία καταβολής της υποκείμενης σε παρακράτηση

πληρωμής (έντυπα Παράρτημα Α, Α.1099.19, Παράρτημα Α1, Α.1101.19, Παράρτημα Α2, Α.1101.19, Παράρτημα Α3, Α.1100.19).

Οι κυριότερες περιπτώσεις παρακράτησης φόρου είναι:

1. Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.): Αν απασχολείτε έμμισθους ή ημερομίσθιους εργαζόμενους, οφείλετε να παρακρατείτε από τον μισθό τους τον αντίστοιχο φόρο μισθωτών υπηρεσιών και να τον αποδίδετε ηλεκτρονικά μέσω της αντίστοιχης εφαρμογής του taxisnet.

Ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών υπολογίζεται βάσει των συντελεστών της κλίμακας προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος, ενώ ισχύουν και οι μειώσεις που προβλέπονται για τα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες.

Έχετε την υποχρέωση υποβολής της Δήλωσης Παρακρατούμενων Φόρων ακόμα και στην περίπτωση που δεν προκύπτει φόρος για απόδοση.

Σε περίπτωση που σταματήσετε να απασχολείτε προσωπικό, υποχρεούστε να υποβάλλετε δήλωση Φ.Μ.Υ. και να συμπληρώσετε την ειδική ένδειξη Ολική παύση απασχόλησης προσωπικού που αναγράφεται στο έντυπο «Παράρτημα Α, Α.1099.19».

2. Πληρωμές υποκείμενες σε παρακράτηση φόρου: Οι πληρωμές αυτές μπορεί να είναι αμοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, αμοιβές για συμβουλευτικές υπηρεσίες και άλλες αμοιβές για παρόμοιες υπηρεσίες. H παρακράτηση φόρου γίνεται με συντελεστές φορολόγησης, οι οποίοι προβλέπονται για κάθε περίπτωση.

(αναλυτικά τα είδη των πληρωμών αναφέρονται στο άρθρο 62 και οι συντελεστές παρακράτησης στο άρθρο 64 του Κ.Φ.Ε.)

Βιβλία – Στοιχεία

Εφόσον έχετε εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα υποχρεούστε να τηρείτε αξιόπιστο λογιστικό σύστημα και κατάλληλα λογιστικά αρχεία, σύμφωνα με τα λογιστικά πρότυπα που προβλέπονται στην ελληνική νομοθεσία, για τη σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και άλλων πληροφοριών σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία.

Οι ατομικές επιχειρήσεις εντάσσονται στην κατηγορία των πολύ μικρών οντοτήτων με μόνη προϋπόθεση, ότι ο κύκλος εργασιών τους δεν υπερβαίνει το ποσό του 1.500.000 ευρώ για δύο συνεχόμενες χρήσεις.

Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε στον ν.4308/2014 (ΕΛΠ).

Οφείλετε να τηρείτε ένα αξιόπιστο λογιστικό σύστημα το οποίο να παρέχει τη δυνατότητα σε ένα πρόσωπο με τις απαιτούμενες γνώσεις και εμπειρία να αποκτά εντός εύλογου χρόνου την κατανόηση του. Μπορείτε να αναθέσετε σε τρίτο πρόσωπο (εξωτερικός λογιστής) την τήρηση μέρους ή του συνόλου του λογιστικού συστήματος της επιχείρησης σας. Η ανάθεση ή τήρηση του λογιστικού συστήματος σε τρίτο πρόσωπο, δεν σας απαλλάσσει από τη σχετική ευθύνη που προκύπτει από την κείμενη φορολογική νομοθεσία.

Τηρείτε τα λογιστικά αρχεία με ηλεκτρονικό ή χειρόγραφο τρόπο.

Οφείλετε να παρακολουθείτε τα παραλαμβανόμενα και αποστελλόμενα αποθέματα είτε έχουν τιμολογηθεί, είτε όχι και να είστε σε θέση να τεκμηριώνετε οποτεδήποτε στη διάρκεια του χρόνου τις, για οποιοδήποτε σκοπό, διακινήσεις αγαθών απευθείας ή μέσω τρίτου. Τα παραστατικά διακίνησης ή τα τιμολόγια πώλησης ή τις αποδείξεις λιανικής πώλησης που εκδίδετε ή λαμβάνετε για τις σχετικές διακινήσεις αγαθών θα πρέπει να τηρείτε με τάξη, ορθότητα και πληρότητα ώστε να είστε σε θέση να τεκμηριώνετε οποτεδήποτε τις διακινήσεις αυτών.

Το παραστατικό διακίνησης περιέχει κατ’ ελάχιστο τις εξής πληροφορίες: πλήρη επωνυμία ή ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και ΑΦΜ εμπλεκόμενου μέρους, ποσότητα και είδος διακινούμενων αγαθών και ημερομηνία διακίνησης.

2.1 Τήρηση Λογιστικών Αρχείων (Βιβλίων)

1. Οφείλετε να τηρείτε ένα απλογραφικό λογιστικό σύστημα (βιβλίο εσόδων – εξόδων) το οποίο περιλαμβάνει τα/τις πάσης φύσεως:
   • έσοδα διακεκριμένα σε έσοδα από πώληση εμπορευμάτων, από πώληση προϊόντων, από παροχή υπηρεσιών και λοιπά έσοδα
   • κέρδη
   • αγορές περιουσιακών στοιχείων, αγορές εμπορευμάτων, υλικών (πρώτων και βοηθητικών υλών), παγίων και αγορές λοιπών περιουσιακών στοιχείων
   • έξοδα διακεκριμένα σε αμοιβές προσωπικού συμπεριλαμβανομένων εισφορών σε ασφαλιστικούς οργανισμούς, αποσβέσεις, έξοδα από τη λήψη λοιπών υπηρεσιών και λοιπά έξοδα
   • ζημιές
   • φόρους και τέλη, ξεχωριστά κατά είδος.

2. Οφείλετε να ενημερώνετε το βιβλίο εσόδων – εξόδων, για κάθε ημερολογιακό τρίμηνο, το αργότερο μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από τη λήξη του τριμήνου.

Μπορείτε να τηρείτε κατά περίπτωση και να διαφυλάσσετε και άλλα αρχεία όπως αρχείο παγίων περιουσιακών στοιχείων, αποθεμάτων κ.α.

Οφείλετε να διαφυλάσσετε το σύνολο των λογιστικών αρχείων (βιβλίων και στοιχείων) για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών από τη λήξη της περιόδου ή το χρόνο που ορίζεται από άλλη νομοθεσία εάν αυτός είναι μεγαλύτερος των πέντε (5) ετών, σε οποιαδήποτε μορφή εφόσον υπάρχει σύστημα αναζήτησης, εμφάνισης και εκτύπωσης ή αναπαραγωγής αυτών για τη διευκόλυνση οποιουδήποτε ελέγχου.

2.2 Εκδιδόμενα στοιχεία από την επιχείρηση (παραστατικά πωλήσεων)

Οφείλετε να εκδίδετε τα ακόλουθα παραστατικά πωλήσεων:

1. Τιμολόγιο πώλησης: είναι στοιχείο που εκδίδεται για κάθε πώληση αγαθών και παροχή υπηρεσιών σε οντότητες, εντός της χώρας ή προς οποιαδήποτε άλλη χώρα καθώς και σε οποιαδήποτε συναλλαγή υπόκειται σε Φ.Π.Α.

Χρόνος έκδοσης τιμολογίου

• Σε περίπτωση πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, το τιμολόγιο εκδίδεται το αργότερο μέχρι την 15η ημέρα του επόμενου μήνα της παράδοσης ή αποστολής αγαθών ή της ολοκλήρωσης της υπηρεσίας κατά περίπτωση.
• Σε περίπτωση συνεχιζόμενης παροχής αγαθών, υπηρεσίας ή κατασκευής έργου, το τιμολόγιο εκδίδεται μέχρι την 15η μέρα του επόμενου μήνα από την περίοδο στην οποία μέρος της σχετικής αμοιβής καθίσταται απαιτητό για τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί ή μέρος του έργου που έχει ολοκληρωθεί.
• Σε περίπτωση απόκτησης δικαιώματος λήψης υπηρεσίας, το τιμολόγιο εκδίδεται με την απόκτηση του δικαιώματος αυτού.

Επιπλέον μπορείτε να εκδώσετε:

• Πιστωτικό τιμολόγιο: σε περίπτωση εκπτώσεων, επιστροφών ή άλλων διαφορών.
• Απλοποιημένο τιμολόγιο: όταν το ποσό του τιμολογίου δεν υπερβαίνει τα εκατό (100) ευρώ ή όταν πρόκειται για έγγραφο ή μήνυμα που τροποποιεί και αναφέρεται σε ένα αρχικό τιμολόγιο.
• Συγκεντρωτικό τιμολόγιο: όταν αναφέρεται σε διαφορετικές παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών.

Αυτο-τιμολόγηση: η έκδοση του τιμολογίου γίνεται από τον λήπτη των αγαθών ή των υπηρεσιών.

2. Απόδειξη λιανικής πώλησης ή απόδειξη παροχής υπηρεσιών: για κάθε πώληση αγαθών ή υπηρεσιών σε ιδιώτες καταναλωτές, αντί για τιμολόγιο θα πρέπει να εκδίδετε στοιχείο λιανικής πώλησης (απόδειξη λιανικής πώλησης ή απόδειξη παροχής υπηρεσιών) και αντίγραφο αυτού παραδίδεται, αποστέλλεται ή τίθεται στη διάθεση του πελάτη.

• Η έκδοση στοιχείων λιανικής πώλησης γίνεται με τη χρήση φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ), οι οποίοι ακολουθούν συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές, πληροφοριακά και λειτουργικά χαρακτηριστικά, με σκοπό τη διασφάλιση της αυθεντικότητας και της ακεραιότητας των εκδιδομένων στοιχείων λιανικής πώλησης.
• Τα στοιχεία λιανικής πώλησης δύνανται να εκδίδονται με τη χρήση υπηρεσιών παρόχου ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης αντί της χρήσης φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών.
• Οφείλετε να δηλώσετε τον φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό, εντός δέκα (10) ημερών από την έναρξη χρήσης του, ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ (δείτε το σχετικό link εδώ) ή εάν έχει παρέλθει το 10ήμερο θα πρέπει να υποβάλλετε το σχετικό έντυπο (Β2) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

Χρόνος έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης

Σε περίπτωση πώλησης αγαθών, κατά το χρόνο παράδοσης ή έναρξης της αποστολής.

Σε περίπτωση παροχής υπηρεσιών, με την ολοκλήρωση της παροχής της υπηρεσίας.

Σε περίπτωση απόκτησης δικαιώματος λήψης υπηρεσίας, με την απόκτηση του δικαιώματος αυτού.

Σε περίπτωση συνεχιζόμενης παροχής αγαθών, υπηρεσίας ή κατασκευής έργου, όταν το μέρος της αμοιβής καθίσταται απαιτητό για μέρος της υπηρεσίας ή του έργου που έχει ολοκληρωθεί και σε κάθε περίπτωση με την ολοκλήρωση της υπηρεσίας ή του έργου.

Μπορείτε να εκδώσετε με χειρόγραφο τρόπο ή άλλο τεχνικό μέσο στοιχεία λιανικής πώλησης μόνο στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) σε διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος ή διακοπή λειτουργίας του μέσου έκδοσης παραστατικών λόγω τεχνικού προβλήματος.

β) εφόσον ανήκετε στις κατηγορίες οντοτήτων που απαλλάσσονται από την χρήση φορολογικών μηχανισμών (ΠΟΛ.1002/31-12-2014).

Ενδεικτικά, αναφέρονται τα ακόλουθα επαγγέλματα: εκμεταλλευτής κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, εκμεταλλευτής χώρων στάθμευσης, κτηνίατρος, συμβολαιογράφος, δικηγόρος κ.λπ. καθώς και συναλλαγές εκτός επαγγελματικής εγκατάστασης του υπόχρεου, πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών από σταθερά σημεία μετά από άδεια των αρμόδιων υπηρεσιών.

γ) εφόσον πραγματοποιείτε κατ’ εξαίρεση περιστασιακές λιανικές πωλήσεις.

Σε περίπτωση μη λειτουργίας του εξοπλισμού έκδοσης παραστατικών λόγω τεχνικού προβλήματος, οφείλετε να λάβετε όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποκατάσταση του χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

3. Ηλεκτρονικό τιμολόγιο: είναι οποιοδήποτε τιμολόγιο καθώς και στοιχείο λιανικής που έχει εκδοθεί και ληφθεί σε ηλεκτρονική μορφή. Η χρήση ηλεκτρονικού τιμολογίου υπόκειται στην αποδοχή του, με έντυπο ή ηλεκτρονικό τρόπο, εκ μέρους του λήπτη των αγαθών ή υπηρεσιών που υπόκεινται σε τιμολόγηση.

2.3 Κατάρτιση χρηματοοικονομικών καταστάσεων

Όλες οι συναλλαγές και όλα τα γεγονότα που καταχωρούνται στα λογιστικά αρχεία ενσωματώνονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της περιόδου.

Οι πολύ μικρές οντότητες και συγκεκριμένα οι ατομικές επιχειρήσεις που έχουν κύκλο εργασιών έως 1.500.000 ευρώ, δύνανται να καταρτίζουν μόνο την Κατάσταση Αποτελεσμάτων του υποδείγματος Β6 του ν.4308/2014.

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Β6 του ν.4308/2014

Κατάσταση Αποτελεσμάτων για πολύ μικρές οντότητες

 

	20Χ1	20Χ0
Κύκλος εργασιών (καθαρός)	Χ	Χ
Λοιπά συνήθη έσοδα	Χ	Χ
Μεταβολές αποθεμάτων (εμπορεύματα, προϊόντα, ημικατ/μένα)	Χ	Χ
Αγορές εμπορευμάτων και υλικών	Χ	Χ
Παροχές σε εργαζόμενους	Χ	Χ
Αποσβέσεις ενσωμάτων παγίων και άυλων στοιχείων	Χ	Χ
Λοιπά έξοδα και ζημιές	Χ	Χ
Λοιπά έσοδα και κέρδη	Χ	Χ
Τόκοι και συναφή κονδύλια (καθαρό ποσό)	Χ	Χ
Αποτέλεσμα προ φόρων	Χ	Χ
Φόροι	Χ	Χ
Αποτέλεσμα περιόδου μετά από φόρους	Χ	Χ

Η κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της περιόδου θα πρέπει να ολοκληρώνεται στο συντομότερο χρόνο που είναι:

α) έξι μήνες από τη λήξη της περιόδου ή

β) το χρονικό όριο που επιτρέπει η φορολογική διοίκηση για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων σας.

Όταν ο κύκλος εργασιών της ατομικής σας επιχείρησης υπερβαίνει το 1.500.000 ευρώ για δύο συνεχόμενες ετήσιες περιόδους, παύετε να εμπίπτετε στην κατηγορία των πολύ μικρών οντοτήτων.

Περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τις απλοποιήσεις και τις απαλλαγές που ισχύουν για τις πολύ μικρές οντότητες, μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά στο άρθρο 30 του ν.4308/2014.

2.4 Υποβολή Καταστάσεων Φορολογικών Στοιχείων για διασταύρωση πληροφοριών (Καταστάσεις Πελατών-Προμηθευτών)

Ως φυσικό πρόσωπο με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα υποχρεούστε σε υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων, πελατών και προμηθευτών που περιέχουν συγκεντρωτικά στοιχεία εκδοθέντων και ληφθέντων τιμολογίων ανά ΑΦΜ αντισυμβαλλομένου καθώς και συγκεντρωτικά στοιχεία λιανικών συναλλαγών και δαπανών. Αυτές οι καταστάσεις υποβάλλονται αποκλειστικά με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας στο διαδικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε. (ΠΟΛ. 1078/2014).

Πότε υποβάλλονται οι συγκεντρωτικές καταστάσεις

• Οι καταστάσεις πελατών, προμηθευτών και οι καταστάσεις για εκκαθαρίσεις αμοιβών υποβάλλονται μέχρι το τέλος Μαρτίου του επομένου έτους από το ημερολογιακό έτος που αφορούν.
• Για τη διόρθωση αποκλίσεων υποβληθέντων στοιχείων προμηθευτών, αυτές υποβάλλονται μέχρι την 15η Μαΐου του επομένου έτους από το ημερολογιακό έτος που αφορούν.

Ενδεικτικά αναφέρονται συναλλαγές που περιλαμβάνονται στις καταστάσεις πελατών και προμηθευτών:

• Τα τιμολόγια, «χρεωστικά» ή πιστωτικά, για την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών, μεμονωμένων ή επαναλαμβανόμενων, κ.α..
• Οι εκκαθαρίσεις που εκδίδονται για την πώληση ή την αγορά για λογαριασμό τρίτου κ.λπ..
• Τα φορολογικά στοιχεία που εξομοιώνονται με τιμολόγια, όπως, συμβόλαια μεταβίβασης για την πώληση ακινήτων, έγγραφα πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ύδατος κ.λπ..
• Οι τίτλοι κτήσης που εκδίδονται για την αγορά αγαθών ή τη λήψη υπηρεσιών από μη υπόχρεο έκδοσης τιμολογίου ή από αρνούμενο έκδοσης.
• Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών και οι αποδείξεις επιστροφής λιανικώς πωληθέντων αγαθών. Σημειώνεται ότι για τις λιανικές συναλλαγές υποβάλλονται συγκεντρωτικά δεδομένα.
• Τα φορολογικά στοιχεία που εκδίδονται για τις αυτοπαραδόσεις αγαθών και τις ιδιοχρησιμοποιήσεις υπηρεσιών, κ.λπ..

Ενδεικτικά αναφέρονται συνναλλαγές που εξαιρούνται από τις καταστάσεις πελατών και προμηθευτών :

• Οι πωλήσεις αγαθών ή υπηρεσιών από και προς την αλλοδαπή.
• Τα ενοίκια ακινήτων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων, πλην αυτών που περιλαμβάνουν Φ.Π.Α..
• Οι πωλήσεις εισιτήριων όλων των μεταφορικών μέσων.
• Οι συνδρομές σε επαγγελματικές οργανώσεις και επαγγελματικά επιμελητήρια.
• Τα έξοδα μισθοδοσίας (μισθοί, ημερομίσθια, συντάξεις), στα οποία συμπεριλαμβάνονται και οι εργοδοτικές εισφορές.
• Οι εισφορές που καταβάλλονται σε Ταμεία Ασφάλισης (Ο.Α.Ε.Ε. κ.λπ.), (αναλυτικά αναφέρονται: ΠΟΛ. 1078/2014, παρ. 1.2 & 1.3).

Στις καταστάσεις αυτές καταχωρείται η αξία της συναλλαγής (συνολική αξία παραστατικού) προ Φ.Π.Α. καθώς και ο Φ.Π.Α. συναλλαγής.

Δεν υποβάλλονται μηδενικές καταστάσεις πελατών και προμηθευτών.

Δεν απαιτείται η διόρθωση αποκλίσεων, εφόσον η συνολική αξία αυτών, προ Φ.Π.Α. ανά Α.Φ.Μ. αντισυμβαλλομένου δεν ξεπερνά τα εκατό (100) ευρώ.

Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να δείτε αναλυτικά στις Συχνές ερωτήσεις απαντήσεις για την υποβολή καταστάσεων πελατών- προμηθευτών και συναλλαγών.

Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ. Π. Α.)

Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η πώληση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, η εισαγωγή και η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών υπόκεινται σε φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.). Θα βρείτε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε τόσο για τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον φόρο, όσο και τις απαλλαγές που ισχύουν, στον Κώδικα Φ.Π.Α. ο οποίος κυρώθηκε με τον νόμο 2859/2000 (ΦΕΚ Α’248) καθώς και στις σχετικές με αυτόν εγκυκλίους και αποφάσεις.

Στη συνέχεια, παραθέτουμε τις βασικές υποχρεώσεις υποβολής δηλώσεων Φ.Π.Α. καθώς και τα βασικά σημεία του Κώδικα Φ.Π.Α.

3.1 Βασικοί Συντελεστές ΦΠΑ

Για να δείτε ποιο συντελεστή θα εφαρμόσετε στις συναλλαγές σας, σας παραθέτουμε τους συντελεστές Φ.Π.Α. που ισχύουν και οι οποίοι δύνανται να μεταβάλλονται με νόμο με βάση τις δημοσιονομικές ανάγκες της χώρας. Συγκεκριμένα ισχύουν οι ακόλουθοι συντελεστές:

• Ο κανονικός συντελεστής ο οποίος ορίζεται σε 24% επί της φορολογητέας αξίας (ισχύει από 1/6/2016).
• Ο μειωμένος συντελεστής που είναι 13% επί της φορολογητέας αξίας.

Ενδεικτικά αναφέρονται:

• βασικά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης όπως ψωμί, γάλα, κρέας, ψάρια, ελαιόλαδο, τυριά, ζυμαρικά, άλευρα, δημητριακά, λαχανικά, καφές, τσάι, αλάτι, ξύδι, διάφορα παρασκευάσματα διατροφής με βάση τα δημητριακά, τα αλεύρια, τα άμυλα, ζώντα ζώα, είδη για εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες, αγροτικά εφόδια κ.λπ.,
• υπηρεσίες όπως διαμονή σε τουριστικά καταλύματα, παροχή υπηρεσιών κατ’ οίκον φροντίδας παιδιών, ηλικιωμένων, ασθενών κ.λπ., την εκμετάλλευση εστιατορίων, καφενείων, ζαχαροπλαστείων και συναφών επιχειρήσεων κ.λπ.

Ο υπερμειωμένος συντελεστής που ορίζεται σε 6% επί της φορολογητέας αξίας.

Ενδεικτικά αναφέρονται:

• φάρμακα, βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, εισιτήρια θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο κ.λπ..

Επιπλέον, κατόπιν έκδοσης σχετικής απόφασης Υπουργού Οικονομικών, οι ανωτέρω συντελεστές εφαρμόζονται μειωμένοι κατά 30% και ορίζονται σε 17%, 9% και 4% αντίστοιχα στα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο, Χίο.

Για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που εφαρμόζονται μειωμένοι συντελεστές 13% και 6% θα πρέπει να ανατρέχετε στο Παράρτημα ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α.

Για περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές ΦΠΑ πατήστε εδώ (σελ. 59­60 Εγχειρίδιο ερωτήσεων-απαντήσεων σε φορολογικά θέματα, Ιουνίου 2019).

3.2 Υποβολή δηλώσεων Φ.Π.Α.

Όσοι είστε ενταγμένοι στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., όσοι δηλαδή πραγματοποιείτε

• φορολογητέες πράξεις ή
• πράξεις απαλλασσόμενες του φόρου και για τις οποίες Για έχετε δικαίωμα έκπτωσης του φόρου

θα πρέπει να υποβάλλετε δήλωση Φ.Π.Α. υποχρεωτικά για υποβολή της κάθε φορολογική περίοδο ανεξάρτητα αν το υπόλοιπο της δήλωσης Φ.Π.Α. δήλωσης σας είναι χρεωστικό, πιστωτικό ή μηδενικό.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υποβολή της δήλωσης Φ.Π.Α. δείτε εδώ.

Πότε και πώς υποβάλλετε τη δήλωση Φ.Π.Α.

Καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης Φ.Π.Α. είναι η τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη κάθε φορολογικής περιόδου.

Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να υποβάλλετε τη δήλωση:

• μηνιαία όσοι είστε υπόχρεοι να τηρείτε βιβλία και να εκδίδετε στοιχεία με βάση τα πλήρη λογιστικά πρότυπα (διπλογραφικά) και το Δημόσιο όταν ασκεί δραστηριότητες για τις οποίες υπόκεινται στο φόρο,
• τριμηνιαία όσοι είστε υπόχρεοι να τηρείτε βιβλία και να εκδίδετε στοιχεία με βάση τα απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα (απλογραφικά) ή δεν είστε υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων.

Για να συμπληρώσετε τη δήλωση θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το Έντυπο 050.

Οι εκπρόθεσμες δηλώσεις, αρχικές ή τροποποιητικές, επιβαρύνονται με τόκους και επιφέρουν τα πρόστιμα που προβλέπονται από τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.

Πότε και πώς πληρώνετε τον Φ.Π.Α.

1. Αν το αποτέλεσμα της δήλωσης είναι χρεωστικό:

Η πληρωμή του φόρου γίνεται εμπρόθεσμα μέχρι την τελευταία εργάσιμη του μήνα υποβολής της δήλωσης.

Αν ο φόρος είναι πάνω από 100 ευρώ, έχετε τη δυνατότητα να καταβάλλετε το ποσό σε δύο ισόποσες δόσεις αρκεί να συμπληρώσετε τον σχετικό κωδικό στη δήλωση Φ.Π.Α., εφόσον η δήλωση είναι εμπρόθεσμη.

Στην περίπτωση αυτή, καταληκτική ημερομηνία πληρωμής της δεύτερης δόσης είναι η τελευταία εργάσιμη του επόμενου μήνα από τον μήνα εμπρόθεσμης υποβολής της δήλωσης Φ.Π.Α..

2. Αν το αποτέλεσμα της δήλωσης είναι πιστωτικό:

Αν το αποτέλεσμα της δήλωσης είναι πιστωτικό έχετε δύο επιλογές:

• είτε να μεταφέρετε το πιστωτικό υπόλοιπο στη δήλωση Φ.Π.Α. της επόμενης περιόδου,
• είτε να υποβάλλετε αίτηση επιστροφής.

Η αίτηση επιστροφής γίνεται ηλεκτρονικά. Κατά την υποβολή της δήλωσης Φ.Π.Α. θα πρέπει να συμπληρώσετε τον κωδικό 503 της δήλωσης, να δηλώσετε στον κωδικό 507 την αιτία επιστροφής και παράλληλα να συμπληρώσετε στοιχεία τράπεζας και τραπεζικού λογαριασμού.

Για την επιστροφή του πιστωτικού υπολοίπου είναι πιθανό να απαιτείται έλεγχος από την Δ.Ο.Υ.

Μην παραλείψετε:

Να συμπληρώσετε τον αριθμό λογαριασμού σας IBAN, στον οποίο επιθυμείτε να κατατεθεί το ποσό της επιστροφής, αν δεν υπάρχουν άλλες οφειλές.

Εάν έχετε οφειλές:

Αυτές συμψηφίζονται αυτόματα από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.. Αν υπάρχει υπολειπόμενο ποσό προς επιστροφή τότε θα πρέπει να υποβάλλετε αίτηση δηλώνοντας τον αριθμό λογαριασμού σας IBAN.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε τις «Συχνές ερωτήσεις απαντήσεις για την υποβολή δηλώσεων Φ.Π.Α. και των ανακεφαλαιωτικών πινάκων».

3.3 Τι πρέπει να γνωρίζετε εάν επιθυμείτε να πραγματοποιήσετε ενδοκοινοτικές συναλλαγές

Αν έχετε πρόθεση να πραγματοποιήσετε συναλλαγές αγαθών ή παροχής και λήψης υπηρεσιών με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει, πριν από την πρώτη συναλλαγή σας, να κάνετε εγγραφή στο Μητρώο V.I.E.S. με αίτησή σας (έντυπο Μ2 «Δήλωση έναρξης/μεταβολής εργασιών φυσικού προσώπου») στη Δ.Ο.Υ. που υπάγεστε.

3.3.1 Υποβολή δήλωσης Ανακεφαλαιωτικών Πινάκων ενδοκοινοτικών συναλλαγών

Όσοι πραγματοποιείτε ενδοκοινοτικές συναλλαγές καλείστε να υποβάλλετε δήλωση Ανακεφαλαιωτικών Πινάκων ενδοκοινοτικών συναλλαγών (έντυπα Φ4 και Φ5). Η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα σε μηνιαία βάση έως την 26η ημέρα του επόμενου μήνα στον οποίο αφορά. Σε περίπτωση αργίας, η δήλωση αυτή μεταφέρεται στην επόμενη εργάσιμη ημέρα.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υποβολή των ανακεφαλαιωτικών πινάκων δείτε εδώ.

Αν σε κάποιο μήνα δεν έχετε πραγματοποιήσει ενδοκοινοτικές συναλλαγές, δεν υποχρεούστε να υποβάλλετε Ανακεφαλαιωτικούς Πίνακες

3.3.2 Υποβολή δήλωσης Intrastat

Σε περίπτωση που πραγματοποιείτε ενδοκοινοτικές συναλλαγές θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ενδέχεται να είστε υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης Intrastat, αν η αξία των συναλλαγών σας ξεπεράσει τα ποσά που ορίζει κάθε φορά η Στατιστική Υπηρεσία, τα οποία ονομάζονται στατιστικά κατώφλια. Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά τα στατιστικά κατώφλια για το έτος 2019:

Τα στατιστικά κατώφλια που ισχύουν από 1/1/2019 έως 31/12/2019 είναι τα εξής:

α) εκατό πενήντα χιλιάδες ευρώ (150.000 €) για τις αφίξεις και β) ενενήντα χιλιάδες ευρώ (90.000 €) για τις αποστολές.

Είστε υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης Intrastat όταν:

• υπερβείτε το στατιστικό κατώφλι κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος ή
• υπερβείτε το στατιστικό κατώφλι κατά τη διάρκεια του έτους.

Η δήλωση Intrastat υποβάλλεται μηνιαίως και μόνο για τους μήνες που έχετε πραγματοποιήσει σχετικές πράξεις. Μπορείτε να υποβάλλετε τη δήλωσή σας:

είτε σε έντυπη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.,

είτε σε ηλεκτρονική μορφή στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής πατώντας εδώ.

Η προθεσμία υποβολής της δήλωσης είναι η τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη της φορολογικής περιόδου στην οποία αφορά.

Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.

3.4 Πράξεις που απαλλάσσονται από τον Φ.Π.Α.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι ορισμένες πράξεις που διενεργείτε μπορεί να απαλλάσσονται από τον Φ.Π.Α. Οι απαλλασσόμενες πράξεις αναπτύσσονται στα άρθρα 22 έως 29 του κώδικα Φ.Π.Α.. Ενδεικτικά, αναφέρονται κάποιες απαλλασσόμενες πράξεις που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό της χώρας και για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών βάσει του άρθρου 22 του Κώδικα Φ.Π.Α., όπως:

• η παροχή υπηρεσιών ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης,
• η παροχή υπηρεσιών από γιατρούς, οδοντιάτρους, κ.λπ.,
• η παροχή κοινωνικής πρόνοιας και ασφάλισης,
• η παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης, αθλητισμού,
• οι ασφαλιστικές εργασίες,
• οι μισθώσεις ακινήτων κ.λπ..

Για τις πράξεις του άρθρου 22 του Κώδικα Φ.Π.Α. δεν έχετε, κατά γενικό κανόνα, δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών σας.

3.5 Ειδικά καθεστώτα Φ.Π.Α.

Υπάρχουν ομάδες επιτηδευματιών οι οποίες μπορούν να επιλέξουν, εάν πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να ενταχθούν σε κάποιο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ.

Η υπέρβαση του ορίου των 10.000 ευρώ εντός του φορολογικού έτους καθιστά υποχρεωτική την μετάταξη σας στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., η οποία συντελείται από την στιγμή της πραγματοποίησης της πράξης, με την οποία έγινε η υπέρβαση του ορίου.

Δείτε ενδεικτικά τα ακόλουθα ειδικά καθεστώτα:

Ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων (άρθρο 39)

Το καθεστώς αυτό είναι προαιρετικό και σε αυτό εντάσσονται οι πραγματικά μικρές επιχειρήσεις για τις οποίες η συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α. δημιουργεί επιπλέον διοικητικό βάρος.

Μπορείτε να ενταχθείτε εάν:

• είστε νέα επιχείρηση ή
• κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος πραγματοποιήσατε παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών μέχρι δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την ένταξη σας στο ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων εδώ.

Στην περίπτωση αυτή:

• Δεν έχετε υποχρέωση να υποβάλλετε δηλώσεις Φ.Π.Α..
• Δεν έχετε δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ των εισροών σας. Στα λογιστικά στοιχεία που εκδίδετε υποχρεούστε να αναγράφετε την ένδειξη «χωρίς φόρο προστιθέμενης αξίας – απαλλαγή μικρών επιχειρήσεων άρθρο 39 ν.2859/2000».

Ειδικό καθεστώς αγροτών (άρθρο 41)

Μπορείτε να ενταχθείτε στο καθεστώς αυτό εάν κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος:

• λάβατε επιδότηση κατώτερη των 5.000 ευρώ και
• πραγματοποιήσατε πωλήσεις αγροτικών προϊόντων παραγωγής σας και παροχές αγροτικών υπηρεσιών αξίας κατώτερης των 15.000 ευρώ.

Τα κριτήρια αυτά λαμβάνονται σωρευτικά, δηλαδή πρέπει να συντρέχουν και τα δύο.

Στην περίπτωση αυτή:

• Δεν επιβαρύνετε με Φ.Π.Α. τις παραδόσεις των αγαθών και τις παροχές υπηρεσιών και δεν έχετε υποχρέωση να υποβάλλετε δηλώσεις Φ.Π.Α..
• Δικαιούστε να λάβετε επιστροφή του Φ.Π.Α. που επιβάρυνε τις αγορές αγαθών ή λήψεις υπηρεσιών, τις οποίες πραγματοποιήσατε για την άσκηση της αγροτικής σας εκμετάλλευσης με ειδική διαδικασία.

Χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τους αγρότες ειδικού καθεστώτος ϋα 1 βρείτε στον συνοπτικό χρηστικό οδηγό φορολογικών υποχρεώσεων αγροτών, πατώντας εδώ.

Μητρώο

Οποιαδήποτε μεταβολή επέλθει στα στοιχεία που δηλώθηκαν κατά την έναρξη, θα πρέπει να γνωστοποιείται, εντός τριάντα (30) ημερών από το χρόνο που έγιναν οι μεταβολές, στο Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ. στην χωρική αρμοδιότητα της οποίας ανήκει η έδρα της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Ενδεικτικά αναφέρονται οι συνηθέστερες μεταβολές:

• αλλαγή δραστηριότητας
• αλλαγή έδρας
• έναρξη, μεταβολή ή διακοπή εγκατάστασης εσωτερικού
• θέση επιχείρησης σε αδράνεια
• διακοπή επιχείρησης.

Υπάρχει η δυνατότητα μετατροπής της ατομικής σας επιχείρησης σε 1 άλλης νομικής μορφής εταιρία (ΟΕ, EE, IKE, ΕΠΕ, ΑΕ) σύμφωνα με τις εκάστοτε ανάγκες.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι…

Είστε υπόχρεοι τήρησης Συστήματος Καρτών Πληρωμής (γνωστό ως «P.O.S.») και δήλωσης Επαγγελματικού/ων Λογαριασμού/ων εφόσον, έστω και ένας από τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητάς σας, κύριας ή δευτερεύουσας, περιλαμβάνεται στην λίστα των ΚΑΔ που έχουν οριστεί σε Κοινή Υπουργική Απόφαση από τα Υπουργεία Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών. Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά όλους τους ΚΑΔ στην Κ.Υ.Α 45231/2017.

Η δήλωση του/των επαγγελματικού/ων λογαριασμού/ων σας γίνεται μέσω του διαδικτυακού τόπου της ΑΑΔΕ εδώ, εντός μηνός από την έναρξη άσκησης δραστηριότητας που υπάγεται στους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) της λίστας. Σε περίπτωση μη δήλωσης ή καθυστέρησης δήλωσης του επαγγελματικού λογαριασμού, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο.

Δεν είστε υπόχρεοι σε δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού, ακόμη και αν έχετε ΚΑΔ που περιλαμβάνεται στη λίστα, εφόσον συναλλάσσεστε μόνο με πληρωτές οι οποίοι δρουν στο πλαίσιο της εμπορικής, επιχειρηματικής ή επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Επισημαίνεται ότι υπάρχει χρηματικό όριο βάσει του οποίου επιτρέπεται η συναλλαγή για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες με μετρητά. Οι συναλλαγές μεγαλύτερης αξίας από το εν λόγω χρηματικό όριο εξοφλούνται από τους αγοραστές των αγαθών ή των υπηρεσιών, αποκλειστικά με τη χρήση κάρτας ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής όπως τραπεζικό έμβασμα, πληρωμή μέσω e-banking, χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού.

Φορολογικές Απαλλαγές – Ελαφρύνσεις

Ως νέος επιτηδευματίας ή νέα ατομική επιχείρηση έχετε τις ακόλουθες φορολογικές απαλλαγές και ελαφρύνσεις:

• Ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας φορολογίας μειώνεται κατά 50%, για τα τρία πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητας, εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα σας από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει τις 10.000 €.
• Όταν αποκτάτε για πρώτη φορά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, το προς βεβαίωση ποσό της προκαταβολής φόρου εισοδήματος περιορίζεται στο μισό.
• Απαλλάσσεστε από την επιβολή τέλους επιτηδεύματος για τα πέντε πρώτα χρόνια από την έναρξη επιτηδεύματος.
• Υπάρχει δυνατότητα απαλλαγής από τον Φ.Π.Α. εφόσον έχετε ετήσια ακαθάριστα έσοδα μικρότερα των 10.000 ευρώ.
• Δεν απαιτείται ελάχιστο υποχρεωτικό κεφάλαιο κατά την σύσταση της ατομικής επιχείρησης.